Nieuw filmpje voor training 'opvang en verwerking'
Hoe verwerk je als medewerker bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) een heftige gebeurtenis op het werk? Op welke signalen moet je letten bij jezelf om er niet aan onderdoor te gaan? Het Opleidingsinstituut DJI heeft voor de training ‘opvang en verwerking’ (onderdeel van de basisopleiding) een nieuw filmpje ontwikkeld dat meer inzicht geeft in dit proces en praktische handvatten biedt om zelf de controle te houden. In de video wordt onder meer de periode na een ingrijpende gebeurtenis in beeld gebracht door twee DJI-collega’s die als acteur in de huid kruipen van een complexbeveiliger en een penitentiair inrichtingswerker.
Het meemaken van een ernstig incident heeft impact op het welzijn van een DJI-medewerker. Dat kan zich op allerlei manieren uiten: heftige gevoelens van angst of verdriet, veel piekeren, hyperalert zijn of juist last hebben van concentratiestoornissen. Ook kunnen er fysieke klachten ontstaan na een traumatische ervaring op het werk.
In de training ‘opvang en verwerking’ krijgen deelnemers inzicht in het verwerkingsproces. Om de theorie goed over te brengen, heeft het Opleidingsinstituut DJI (OI) een nieuw filmpje gemaakt. “Het leereffect is groter als de theorie in beeld wordt gebracht en de emotie zichtbaar is. Deelnemers van de training zien in het filmpje hoe belangrijk het is om goed voor jezelf te zorgen en wat er kan gebeuren als je dat niet doet“, aldus Jan, werkzaam als trainer bij het OI.
Verwerken
In de video staat een aangrijpende gebeurtenis centraal: een justitiabele die zichzelf van het leven berooft. Er komen twee acteurs aan het woord die terugblikken op deze gebeurtenis en beschrijven hoe ze zich de periode daarna voelden. Deze rollen worden gespeeld door DJI-medewerkers. Chris (trainer bij het OI) kruipt in de huid van een complexbeveiliger en Elma (arbeidsmedewerker PI Zwolle) speelt de rol van penitentiair inrichtingswerker.
“Ik heb zelf een aantal jaar in het opvangteam gezeten en heb in de praktijk gezien hoe belangrijk goede opvang en nazorg is. Om iemand uit een situatie te halen en de ruimte te geven om het te verwerken. Daarom wilde ik graag meewerken aan dit project”, vertelt Elma. Zij is inmiddels al 26 jaar in dienst bij DJI en heeft in diverse functies gewerkt, waaronder in het interne bijstandsteam, dat opgeroepen wordt bij calamiteiten.
Overlevingsmodus
“Wat je in de praktijk merkt na een heftig incident is dat collega’s onderling nog wel eens stoer doen, alsof er niets is gebeurd. Ze kunnen zichzelf overschreeuwen of zijn overdreven vrolijk. Collega’s gaan in de overlevingsmodus en willen het liefst gewoon door met hun werk. Of ze hebben het idee dat het eigenlijk wel goed gaat, terwijl de rest van het team ziet dat dit niet het geval is. Het is daarom belangrijk om even pas op de plaats te maken. Om je gevoel toe te laten en te luisteren naar wat je nodig hebt”, aldus Elma. Als medewerkers hier onvoldoende aandacht voor hebben, kunnen er op langere termijn klachten ontstaan die bijvoorbeeld tot een burn-out leiden. Door het toestaan van de gevoelens neemt de heftigheid van de ervaring geleidelijk af.
Stoer doen
“Het is niet raar als je gevoelens van onmacht ervaart, piekert over de situatie (had ik maar…) of als je paniekaanvallen hebt. Je hebt iets heftigs meegemaakt en je hebt tijd nodig om dat te verwerken. Daarom is het belangrijk om te ventileren. Als je het een drempel vindt om met collega’s te praten, kun je altijd bij je leidinggevende vragen of er professionele hulp van buiten ingeschakeld kan worden. Dat is ook precies wat we in deze video aan alle DJI-medewerkers mee willen geven: je hoeft niet stoer te doen. Je bent juist stoer als je erover praat en hulp zoekt, ook als je straks een doorgewinterde medewerker bij DJI bent.”