Vakmanschap bij de JICN
Daar ga je dan, als trainer, naar de nadere kant van de oceaan om de vertrouwde opleidingen te geven in een andere cultuur en nieuwe omgeving. Voor onze docenten Eric, Chakib, Hilde en Sara is de Justitiële Inrichting Caribisch Nederland inmiddels bekend terrein.
En zij zijn er vertrouwde gezichten, want met ruim 100 dagen opleiding in 2019 en nog eens 75 dagen in 2020 investeert ook JICN in vakmanschap.
'Vakmanschap staat hoog op de agenda en onze ambities zijn groot. We willen onze medewerkers – zowel nieuw als zittend personeel - voldoende toerusten om hun functie als professionals volgens de DJI-norm uit te kunnen voeren. Dat doen we met basisopleidingen (functiescholing), verdiepings- en onderhoudstrainingen en maatwerktrajecten.
'We bevinden ons in een belangrijke ontwikkelingsfase en maken een inhaalslag waarbij de lat hoogt ligt,' vertelt Wibo de Vries, vestigingsdirecteur van de JICN.
'Ons doel is een lerende organisatie te worden waar permanent leren onderdeel is van het werk en de dagelijkse praktijk en iedereen vakkundig en met plezier werkt. Dat onze medewerkers trots zijn op hun werk en gemotiveerd om te leren, maakt dat we er vertrouwen in hebben dit doel te bereiken.'
Training verzorgen aan de andere kant van de oceaan
Haar koffers stonden al klaar. Deze maand zou senior opleider Sara Windsant van het Opleidingsinstituut DJI voor de tweede keer naar Bonaire vertrekken. Die trip is naar aanleiding van de coronauitbraak uitgesteld.
In 2019 verbleef ze er al drie weken om training te geven. 'De eerste keer had ik geen idee wat ik kon verwachten. Het was voor mij de eerste keer dat ik zover van ‘huis’ training gaf. Wat me direct opviel, waren het enthousiasme en de leergierigheid van de deelnemers.'
'Het is een zonnig eiland, maar hier werd hard gewerkt! Dat zette mij ook gelijk op scherp. Deelnemers zaten soms al een half uur van tevoren klaar, niemand was te laat, ze stelden veel vragen en wilden extra oefeningen. Tijdens de pauzes en in de avonduren overhoorden ze elkaar, werden gesprekken en vaardigheden geoefend en werd hard gestudeerd voor de examens.'
Sara, die, zo zegt ze zelf, best droge stof doceert, zag het met bewondering aan. 'Ik geef recht, wat een hele week theorie in het lokaal betekent. Dan is rennen over het strand bij de IBT-trainingen toch aantrekkelijker. Maar ook bij mij in de les wilden ze alles begrijpen en kennen.'
'De gastvrije ontvangst, de positieve houding en leergierigheid van deelnemers hebben een diepe indruk op mij gemaakt. Ik ben dankbaar dat ik van hen heb mogen leren en samen met de andere trainers heb kunnen bijdragen aan hun ontwikkeling. Deze ervaring heeft een bijzonder plekje in mijn hart.'
Op elkaar bouwen en vertrouwen
De saamhorigheid in de groepen is groot, heeft trainer Eric IJsseldijk ervaren. 'Dat zie je vooral in de vaardigheidstrainingen waarbij deelnemers echt op elkaar moeten kunnen bouwen en vertrouwen.
In de modules over communicatie, agressie en gijzeling, hebben de deelnemers laten zien dat er veel zorg is voor elkaar en dat spannende momenten die impact hadden, samen werden verwerkt. De veiligheid in de groep was heel groot. Er is heel hard gewerkt en geleerd, maar gelukkig ook heel veel – en hard - gelachen.'
Gastvrij en behulpzaam
Ook senior opleider Hilde van Roekel zou op dit moment op Bonaire aan het werk zijn geweest. Terugblikkend op haar eerdere verblijf daar haalt ze de hulpvaardigheid en gastvrijheid aan.
'Vanaf dag 1 heb ik mij meer dan welkom gevoeld op Bonaire. Ik voelde mij tijdens mijn werk echt collega van JICN. Ik heb ook de jaarlijkse ‘bewaardersdag’ mogen meemaken. Op deze dag staan de JICN-medewerkers van Bonaire en de omliggende (ei)landen stil bij het mooie, lastige en belangrijke vak van bewaarder.'
'De dag begon met een kerkdienst en eindigde met een feest met veel plezier, dans en zang. Deze dag dragen de medewerkers overigens een ceremonieel uniform (zie foto). Ik heb genoten. Ik vond het ook mooi om te zien hoe trots deze medewerkers zijn op hun uniform en hun werkplek. Ze vertellen met trots waar ze werken, waar ze voor staan en welke bijdrage zij mogen leveren aan een veilige tenuitvoerlegging van de straf.'
Diepgang
'Heel anders dan in Nederland is dat we lange tijd eenzelfde groep trainen. Dat doet iets met het groepsproces en je betrokkenheid als trainer bij de groep. Je leert elkaar goed kennen, wat het leren makkelijker maakt en zorgt voor meer diepgang,' vertelt Hilde. 'De collega’s zijn erg begaan met ons welzijn. Ze vragen dagelijks hoe het gaat, of ik nog vragen heb en delen bijzondere ervaringen. Zo leer je de medewerkers goed kennen en leerden we ook veel over de sfeer en cultuur binnen JICN en op Bonaire. Het leren in de opleiding was tweerichtingsverkeer. Wij brachten lesstof, zij hapjes, verhalen of bijvoorbeeld een lesje Papiaments. We voelden ons hierdoor bijzonder welkom en kijken terug op een mooie samenwerking tot zo ver.' Ze kijkt uit naar haar derde trip naar Bonaire, waarmee ze dan in totaal 13 weken opleiding op het eiland zal hebben verzorgd.
Zoeken naar zwakke plekken
Rapporteren, zelfverdediging, beveiliging en penitentiaire oriëntatie zijn onderdelen die senior opleider Chakib El Aomari heeft verzorgd tijdens zijn twee periodes op Bonaire. 'Een van mijn opdrachten tijdens de lessen beveiliging was om in groepjes naar de afdeling te gaan – waar beveiligers volgens de protocollen van JICN niet komen – en informatie te verzamelen over de beveiligingsmaatregelen, de zwakke plekken, de bewegingen tijdens activiteiten en afwijkend gedrag. De cursisten haalden zeer interessante informatie op die is gedeeld met het hoofd veiligheid en op grond waarvan de beveiliging kon worden verbeterd.'
Afstand-nabijheid
'Een wereld van verschil met wat wij gewend zijn, is afstand-nabijheid.' Chakib behandelde dit thema in zijn lessen. 'Op Bonaire kun je zomaar een vriend, kennis of familielid tegenkomen die is of wordt ingesloten. Een professionele houding blijkt dan in de praktijk lastig. De regels zijn duidelijk, maar een vriendendienst wordt niet altijd gezien als ‘overtreden van de regels’. Aan de hand van casuïstiek is besproken wat de gevolgen van je gedrag zijn en het bewustzijn vergroot.'
Chakib ging overigens niet alleen met een DJI- maar ook met een persoonlijke missie naar Bonaire. 'Ik wilde de cultuur leren kennen en begrijpen waarom zaken daar anders zijn dan bij ons in Nederland. Daarom heb ik ook aan veel activiteiten deelgenomen, zoals sport en culturele activiteiten met netwerkpartners. Als je de cultuur beter kent, kun je daar in de lessen beter op inspelen.'
Lof voor motivatie en deskundigheid
De JICNB-medewerkers volgen een breed scala aan (basis)opleidingen/trainingen, waaronder integrale begeleidingskunde, IBT, IBT commandanten, BEJO, Basisopleiding casemanagers, modules D&R, x-ray, BADP, mentoring en recht voor de jeugd, EZV en crisismanagement. In 2019 is een groot aantal certificaten uitgereikt in aanwezigheid van JICN-directeur Wibo de Vries.
Hij was onder de indruk van het enthousiasme, de motivatie en de kennis en kwaliteiten van zijn medewerkers. Ook gaf hij aan dat de succesvolle opleidingstrajecten mede te danken waren aan de betrokkenheid en deskundigheid van de trainers. Zodra de opleidingstrajecten weer zijn opgestart, pakken de docenten van het Opleidingsinstituut DJI weer hun koffer om op Bonaire een groot aantal trainingen te verzorgen.